به روز رسانی: 12 خرداد 1402
دنیایی که سازمانها در قرن بیست و یکم در آن فعالیت می کنند، شباهت خیلی کمی با دنیایی دارد که سازمانها در گذشته در آن فعالیت میکردند. در قرن بیست و یکم، سازمانها بر تمام جنبه های زندگی انسانها تأثیر دارند؛ به گونه ای که از تولد تا مرگ، همراه انسانها هستند. این تأثیر دائم و روزافزون سازمانها بر زندگی انسانها، باعث شده است که دنیای کنونی را “دنیای سازمانی” بنامیم. در این دنیای سازمانی، مطالعه سازمانها به دلایل زیادی ضروری بنظر می رسد: الف- انسان ها به عنوان شهروندانی که از سازمانها تأثیر میپذیرند، هر چه سازمان ها را بهتر بشناسند، می توانند ارتباط بهتری با سازمان ها برقرار کنند؛ ب- انسان ها به عنوان مدیران سازمان ها، هر چه شناخت بیشتری از سازمان ها داشته باشند، می توانند بهره وری سازمان ها را بالا ببرند؛ پ- انسان ها به عنوان دانشجویان رشته های مختلف مدیریت، نیاز به شناخت سازمان ها دارند. بنابراین، این کتاب به گونه ای تألیف شده است که بتواند به هر سه نیاز فوق پاسخ دهد. این کتاب به عنوان کتاب درسی، برای مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های مختلف مدیریت و گرایشات مختلف رشته MBA، به شناخت دانشجویان از سازمان و سازماندهی، کمک شایانی خواهد نمود. همچنین به عنوان یک کتاب تکمیلی برای مقطع دکتری رشته های مختلف مدیریت، راهگشا می باشد.
علاوه بر این، دنیایی که سازمان ها امروزه با آن مواجه هستند، دنیایی جدید است که سازمان ها را با چالش های زیادی مواجه ساخته است. شرایطی که این دنیای جدید برای سازمان ها به ارمغان آورده است، باعث شده که سازمان ها در جستجوی شیوه هایی جدیدی برای سازماندهی و مدیریت مؤثر و اثربخش- هم درون سازمان و هم بیرون سازمان- برآیند. شرایطی مثل رقابت فزآینده، تغییر مداوم تکنولوژی، تغییر سریع نیازها و تقاضاهای مشتریان، پر رنگ شدن مسئولیت اجتماعی سازمان ها و … این شرایط، ضرورت بازنگری ساختارهای سازمانی را نمایان می سازند. همچنین، واقعیت های اقتصاد جهانی و تقاضاهای مربوط به استراتژی های برآمده از رقابت شدید و حداکثری، فشارهای زیادی بر سازمان ها وارد آورده تا ساختارهای مناسبی را طراحی کنند. این شرایط و واقعیت ها، روندهایی را در طراحی سازمان، پیش روی مدیران و سازمان ها قرار داده اند که سازمان ها را به سمتی سوق می دهند که از اصول کلاسیک مدیریت و سازماندهی فاصله بگیرند و اصولی را مبنای سازماندهی و سازماندهی مجدد قرار دهند که کمتر سازمانی تا امروز آنها را تجربه کرده است؛ اصول و روندهایی به شرح زیر: زنجيره فرماندهي كوتاه تر مي شود؛ وحدت فرماندهي كمتر مي شود؛ حيطه كنترل، وسيع تر مي شود؛ تفويض اختيار و توانمندسازي در سازمان ها بيش از پیش مورد استفاده قرار مي گيرد؛ عدم تمركز به همراه تمركز؛ كاهش استفاده از ستاد. در این کتاب، این روندهای نوین سازماندهی تشریح شده اند. بنابراین، توسعه ساختارهای سازمانی نوین، برای مواجهه با شرایط متغیر و نوین، ضروری است. واقعیت این است که ما در دنیایی زندگی می کنیم که تفاوتهایی بنیادی با دنیای دیروز ما دارد. ما در دنیایی جدید زندگی می کنیم و نیاز به شکل های جدیدی برای سازماندهی و مدیریت سازمان ها داریم. طرح های سازمانی جدیدی که برای سازماندهی مورد استفاده قرار می گیرند، ویژگی های دارند که باعث می شود آنها را ساختارهای افقی بنامیم. برخی از مهم ترین ساختارهای نوین مورد استفاده در طراحی ساختارهای سازمانی عبارتند از: ساختارهاي تيمي؛ ساختارهاي شبكه اي یا مبتنی بر فرآیند؛ ساختارهای سلولی؛ ساختارهای کوانتومی؛ سازمان هاي بدون مرز (سازمان تو خالی؛ سازمان مدولار؛ سازمان مجازی) و …
طرح اصلی کتاب و فصل بندی های آن به گونه می باشد که خواننده می تواند در یک توالی منطقی، به شناخت مناسبی از سازمان و سازماندهی دست یابد. این کتاب در 18 فصل تألیف شده است که به ترتیب به موارد زیر می پرازد: فصل اول: تئوريهاي سازمان و مدیریت؛ فصل دوم: سازماندهي؛ فصل سوم: طراحی ساختار سازمانی؛ فصل چهارم: ساختار سازمانی؛ فصل پنجم: هماهنگی؛ فصل ششم: تکنولوژی؛ فصل هفتم: استراتژي؛ فصل هشتم: قدمت و اندازه سازمان؛ فصل نهم: محیط؛ فصل دهم: انواع ساختارهاي سازماني؛ فصل یازدهم: ساختار ساده؛ فصل دوازدهم: بوروكراسي ماشيني؛ فصل سیزدهم: بوروكراسي حرفهاي؛ فصل چهاردهم: ساختار بخشي؛ فصل پانزدهم: ادهوكراسي؛ فصل شانزدهم: طراحی سازمان ها برای فعالیت در سطح بین المللی؛ فصل هفدهم: توسعه ساختارهای سازمانی؛ فصل هجدهم: روندهاي سازماندهي.
متون دانشگاهی موجود، در زمینه طرح های سازمانی نوین کمبودهایی دارند که کتاب حاضر به رفع آنها اهتمام دارد. کتاب حاضر از نقص بری نیست و امید است که همکاران و اندیشمندان مدیریتی با رهنمودهای سازنده خود، نگارنده را در پربار نمودن کتاب در چاپ های بعدی کمک کنند.
در پایان از مجموعه مدیران و کارشناسان مؤسسه انتشاراتی مشق شب فردا، که با تلاش خود، انتشار کتاب را میسر ساختند، نهایت سپاسگزاری را دارم.
بهزاد مشعلی
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ
Reviews
There are no reviews yet.