مادربزرگ، عزیز، مامانی، بی بی، ننه جان، مامان جون یا آقاجون، آقا بزرگ، بابابزرگ، آق بابا؛ با هر نامی و لقبی در هر گویش و هر فرهنگی که خطابشان کنیم، این چهرههای مهربان یادگارهایِ ماندگار دوران کودکی و ستون های عاطفی خانوادهاند. دوران کودکی آغشته از عطر وجود و گرمای حضورشان است.
سواد زندگی؛ تربیت فرزندان؛ مهربان، شنوا، صبور، منعطف، آرام و خونسرد… کودکان زندگیشان را به لطف آنچه از بزرگ ترهای خانواده دریافت میکنند، می سازند. روی این رابطه منحصر به فرد تمرکز کنید، که هرگز فراموش نمیشود.
پدربزرگ یا مادربزرگ بودن یعنی داشتن رابطه ای منحصر به فرد با نوههایتان
کمتر کسی زمزمه آوازهای مادر بزرگ در گوشش حین بافتن موهایش را از یاد می بَرد؛ کمتر کسی قصه های دلنشین پدربزرگ را با صدای خش دار ِدو رگه اش توأم با صلابت و مهر فراموش میکند؛ کیست که امنیت ِ گرم آغوش پدریزرگ و مادربزرگ را حین تنبیه برای شیطنتهای کودکی از یاد ببَرد؟ احساس آرامش و امنیت محض!
به گفته روانکاو مشهور فرانسوی کاترین برگرت-امسلک: نقش مادربزرگها و پدربزرگها در ایجاد امنیت روانی برای کودکان منحصربه فرد است. کودک با حضور آنها حس میکند که همواره سنگری برای پناه گرفتن و ستونی برای تکیه کردن در زندگی به جز پدر و مادرش وجود دارد.
اینکه به جز والدین کس یا کسانی وجود دارند که بسیار دلسوز و مهربانند، عشق بی دریغ دارند و با یک عمر تجربه و عشق بی دریغ در کمال خونسردی فرزندان را میپرورند، اهمیت اساسی دارد.
کودکانی که از موهبت داشتن پدربزرگ و مادربزرگ در خانواده بهرهمند هستند، اعتماد به نفس بالاتری دارند. همواره احساس امنیت میکنند، کمتر میترسند و جسارت بالاتری دارند.
گنجی به نام پدربزرگ و مادربزرگ: همیشه در دسترس و فریادرس؛ سرشار از عشق
پدربزرگها و مادربزرگها با یک عمر تجربه، این مزیت را دارند که همواره در کنار فرزندان شان در تربیت نوههایشان ، صد البته با خونسردی و آرامش حضور داشته باشند و به آنها یاری برسانند.
این دو چهره مهربان چشم انتظارند تا نوهها از راه برسند تا از مهر سرشارشان کنند، و وقتی که رفتند،هم نفس راحتی بکشند!
مادربزرگ ها در ارتباط با تربیت نوه ها دلواپسی کمتری دارند؛ بر همین اساس بسیار کمتر از والدین به بچه ها امر و نهی میکنند؛ و بیشتر بچهها را به حال خودشان میگذارند. همین عملکرد با دادن استقلال به کودکان اعتمادی بیشتری را در آنها برمیانگیزد.
پدربزرگ ها و مادربزرگهایی که با فرزندان خود رقابت می کنند
در زمینه تربیت فرزندان به رغم همه چیز نباید ایده آل گرا باشیم، پدربزرگ و مادربزرگ موجودات کاملی نیستند. در حالی که بیشتر مادربزرگها و پدربزرگها میدانند که چگونه در جای خود بمانند، برخی به دنبال رقابت هستند تا نشان دهند که در تربیت نوهها مربیان بهتری هستند. آنها به جای احترام به انتخابهای والدین، قوانین خود را تحمیل میکنند و اقتدار مشروع را تضعیف میکنند. در مواجهه با چنین رفتاری، باید قبل از سپردن کودک خود به آنها، مسائل را روشن کنید.
همانطور که این روانکاو خاطرنشان می کند: حتی اگر برایشان راحت نباشد که حد خود را بشناسند؛ حتی اگر با اصول تربیتی اعمال شده موافق نباشد، قانون طلایی این است که در برابر بچه ها برای یکدیگر ارزش و احترام قائل شوید و به قوانین تعیین شده از سوی پدر و مادر احترام بگذارید.
والدین بزرگ هرگزنباید در مقابل نوه ها از شیوه تربیتی والدین اشکال بگیرند، یا رفتارهای پدر و مادرها را بی ارزش جلوه دهند؛ برعکس، ارزش قائل شدن برای والدین پیش چشم بچه ها و تشویق و دلداری آنها ضروری است.
به گفته کاترین برگرت-امسلک: وقتی والدین در سپردن فرزندشان به والدین یا خواهر شوهرشان مشکل دارند، باید ارزیابی کرد که آیا نگرانیهای آنها منطقی است یا خیالپردازی. تسویه حساب های شخصی قدیمی با محروم کردن والدین از نوه ها خوب نیست. همچنین باعث تأسف است که آنها را درگیر مشکلات روابط کنیم.
وقتی پدربزرگ و مادربزرگ فکر می کنند، پدر و مادر هستند
وقتی پدربزرگها و مادربزرگها کمی فراتر از جایگاه خود میروند، و شیوه های تربیتی والدین را آشکارا نقد میکنند و خود را در جایگاه والدین میبینند، تنشها و چالشهایی را در خانواده ایجاد کند. این پدیده میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
مراقبت اولیه از کودکان:
در برخی شرایط، پدربزرگ و مادربزرگ ممکن است مسئولیت اصلی مراقبت از نوههای خود را به عهده بگیرند، چه به دلیل شرایط خانوادگی، مسائل بهداشتی والدین یا عوامل دیگر. این وضعیت میتواند منجر به سردرگمی نقش شود ، یعنی پدربزرگ و مادربزرگ نقش والدین را ایفا میکنند.
نیاز به کنترل:
برخی از پدربزرگها و مادربزرگها ممکن است نیاز شدیدی به کنترل زندگی نوههایشان احساس کنند، که شاید ناشی از نگرانیهای مشروع برای رفاه کودکان باشد، اما در صورتی که والدین احساس کنند اختیاراتشان سلب شده است، میتواند منجر به تنشهای خانوادگی شود.
باورهای فرهنگی یا خانوادگی:
در برخی فرهنگ ها یا خانوادهها، ممکن است انتظارات فرهنگی یا خانوادگی وجود داشته باشد که پدربزرگ و مادربزرگ نقش فعال والدین را در تربیت فرزندان داشته باشند. این می تواند باعث شود پدربزرگها و مادربزرگها مانند والدین رفتار کنند، حتی گاهی اوقات برخلاف میل والدین صورت میگیرد.
نیاز به توجه یا تایید:
گاهی اوقات پدربزرگ و مادربزرگ ممکن است به دنبال پر کردن خلاء عاطفی یا کسب اعتبار شخصی با پذیرش نقش والدین با نوههای خود باشند. این میتواند راهی برای آن ها باشد تا احساس مفید بودن، مهم بودن یا دوست داشتنی بودن کنند.
در همه موارد، مهم است که والدین و پدربزرگ ها و مادربزرگ ها به طور آشکار و محترمانه در مورد نقش ها و انتظارات یکدیگر در خانواده صحبت کنند. ایجاد مرزهای روشن و احترام به نقش های سنتی پدربزرگ و مادربزرگ میتواند به جلوگیری از تعارض و تقویت روابط خانوادگی کمک کند. در صورت لزوم، میانجیگری خانواده یا مشاوره حرفه ای نیز میتواند برای حل تعارضات و یافتن راه حل هاییمبتنی بر احترام متقابل مفید باشد.
وظایف پدربزرگ و مادربزرگ چیست؟
تعهدات پدربزرگ و مادربزرگ بسته به پویایی خانواده، نیازهای فردی و انتظارات فرهنگی می تواند متفاوت باشد. با این حال، در اینجا برخی از نقش ها و مسئولیت های مشترکی که پدربزرگ و مادربزرگ ممکن است به عهده بگیرند آورده شده است:
حمایت عاطفی: پدربزرگها و مادربزرگها اغلب با حضور در کنار نوههای خود برای گوش دادن، تشویق و دلداری نوههایشان در مواقع شادی و غم، حمایت عاطفی مهمی را ارائه میکنند.
حمایت مالی: برخی از پدربزرگها و مادربزرگها از نوههای خود حمایت مالی میکنند، چه از طریق مشارکت در هزینههای مدرسه، دادن هدایای تولد یا عیدی، یا کمک مالی در شرایط اضطراری.
حمایت عملی: پدربزرگها و مادربزرگها همچنین میتوانند با کمک به فرزندان خود در مراقبت از نوهها، مراقبت از کودکان در حین کار یا وقت گذاشتن برای خود، یا کمک به خرید، تهیه غذا یا انجام سایر کارهای خانه، حمایت عملی کنند.
انتقال دانش و سنت: پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نقش مهمی در انتقال دانش، ارزش ها و سنت های خانوادگی به نوه های خود دارند. آنها می توانند داستانهای خانوادگی را به اشتراک بگذارند، مهارتهای زندگی را به دیگران منتقل کنند، و سنت های فرهنگی یا مذهبی را آموزش دهند.
نقش مربی: پدربزرگ ها و مادربزرگها می توانند به عنوان مربی و الگو برای نوه های خود عمل کنند، به آنها مشاوره و تشویق کنند، خرد و تجربه زندگی خود را به اشتراک بگذارند، و به آنها کمک کنند تا در چالشهای دوران کودکی و نوجوانی حرکت کنند.
پیوند بین نسلی: در نهایت،پدربزرگ و مادربزرگ نقش مهمی را به عنوان پیوندهای بین نسلی در خانواده ایفا می کنند، روابط نزدیک و مثبت بین نسل های مختلف را تقویت می کنند و احساس تداوم و تعلق خانواده را منتقل می کنند.
توجه به این نکته ضروری است که تعهدات پدربزرگ و مادربزرگ می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند نزدیکی جغرافیایی، سلامت، منابع مالی و پویایی خانواده قرار گیرد. هر خانواده منحصر به فرد است و نقش ها و مسئولیت های پدربزرگ و مادربزرگ می تواند در طول زمان و شرایط تغییر کند.
امروزه پدربزرگ و مادربزرگ در خانواده چه جایگاه و چه نقشی دارند؟
امروزه جایگاه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در جامعه و خانواده همچنان تعیین کننده است، اگرچه این امر میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. به طور سنتی، پدربزرگها و مادربزرگها اغلب به عنوان حافظان خرد خانواده در نظر گرفته میشدند که از فرزندان و نوه های خود حمایت عاطفی، عملی و مالی میکردند. این پویایی در بسیاری از فرهنگها و خانوادهها وجود دارد، اما میتواند برای انطباق با واقعیتهای مدرن نیز تکامل یابد.
پدربزرگها و مادربزرگها به طور فزایندهای نقش فعالی در مراقبت از کودک ایفا می کنند و در نتیجه از والدین در زندگی حرفه ای خود حمایت می کنند. آنها همچنین ارزشهای خانوادگی و فرهنگی را انتقال میدهند، در حالی که پیوند بین نسلی ارزشمندی را فراهم میکنند که پیوندهای خانوادگی را تقویت میکند. به طور خلاصه، جایگاه پدربزرگها و مادربزرگها به عنوان یک رکن مهم در ساخت و حفظ پیوندها و سنت های خانوادگی باقی میماند، حتی در زمانی که ساختارها و سبک زندگی خانواده در حال تحول است.
توصیهای به پدربزرگها و مادربزرگهای ِ مادری و پدری
به عنوان پدربزرگ و مادربزرگ، مهم است که نقش مثبت و پرورش دهندهای در زندگی نوههای خود داشته باشید. در اینجا چند نکته برای پدربزرگ و مادربزرگ دوست داشتنی وجود دارد:
گوش کنید و حمایت کنید: برای گوش دادن به نوههای خود در آنجا باشید، از آنها در موفقیتها و چالشهایشان حمایت کنید و فضای امنی برای ابراز وجود برای آنها فراهم کنید.
به انتخابهای والدین احترام بگذارید: به قوانین و تصمیمات والدین در مورد تحصیل و رفاه فرزندان خود احترام بگذارید. از انتقاد یا مخالفت با روش های فرزندپروری آنها خودداری کنید.
در دسترس باشید: با گذراندن زمان باکیفیت با نوههایتان، چه با نگهداری از بچهها، سازماندهی فعالیتهای مشترک یا صرفاً در کنارشان بودن در زمانی که به شما نیاز دارند، در دسترس بودن خود را نشان دهید.
ارزشها و سنتهای خود را منتقل کنید: ارزشها و سنتهای خانوادگی خود را با نوههای خود به اشتراک بگذارید، داستانهایی درباره دوران کودکی خود برای آنها تعریف کنید، مهارتهای زندگی را به آنها آموزش دهید و رویدادهای خاص را با هم جشن بگیرید.
عشق بی قید و شرط ارائه دهید: برای نوه های خود منبع عشق و آرامش باشید و به آنها نشان دهید که آنها را بدون قید و شرط دوست دارید و در زمان های خوب و بد در کنار آنها باشید.
ارتباط باز را حفظ کنید: ارتباط باز و صادقانه را با نوههای خود حفظ کنید و آنها را تشویق کنید تا افکار، احساسات و تجربیات خود را با شما در میان بگذارند.
انعطاف پذیر باشید: برای سازگاری با نیازهای در حال تغییر نوههای خود آماده باشید و در رویکرد خود برای برآوردن نیازهای فردی آنها انعطاف پذیر باشید.
#توسعه _فردی
#مشاور_خانواده
#جوان
#نوجوان
#خانواده
#امنیت _جامعه
#کنترل_خشم
#اضطراب
#تقویت_حافظه
#پدر_بزرگ
#مادر _بزرگ
# روزنگار مشق شب:
#روزنگار #تقویم #تقویم مشق شب #رویدادتاریخی #رویدادمذهبی #رویدادملی #ولادت #وفات
18.
#روز کسب سواد و آگاهی
#روز بازیگر
#روز فیزیوتراپی
#روز عفو و بخشش
#روز پدربزرگان و مادربزرگان