کارگاه مهارت های ارتباطی با موضوع خودآگاهی، به منظور اعضاء و خانواده های کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان در محل خانه تسنیم دامغان برگزار شد.
در زمین دیگران خانه مکن
کار خود کن، کار بیگانه مکن
ای تو در پیکار خود را باخته
دیگران را تو زخود نشناخته
(مولانا)
اولین و مهمترین مهارت در مهارت های زندگی، خودآگاهی (خودشناسی) است. خودآگاهی مهارتی است که به شما کمک می‌کند تا بتوانید شناخت بیشتری در مورد خودتان، خصوصیت‌ها، نیازها، خواسته‌ها، اهداف، نقاط قوت، نقاط قابل‌بهبود، احساس‌ها، ارزش‌ها و هویت خودتان بیابید. هر چه بیشتر و بهتر خودتان را بشناسید، بهتر می‌توانید آنچه را که هستید، بپذیرید و یا تغییر دهید. این توانایی در برخی منابع با عنوان خودشناسی و خودکاوی نیز معرفی شده است.
برای اینکه بتوانیم زندگی خوب و موفقی داشته باشیم باید مهارت‌ها و توانایی‌های مختلفی داشته باشیم. مهارتهای زندگی عبارت‌اند از:
توانایی رفتار سازگارانه و مثبت که افراد را قادر می‌سازد تا به‌طور مؤثر با نیازها و چالش‌های روزمره برخورد کنند.
یکی از مهمترین عواملی که به انسان کمک می‌کند زندگی خوب و موفقی داشته باشد، این است که خود را بشناسد و از آنچه هست، شاد و راضی باشد.
مهارت خودآگاهی یکی از مهارتهای زندگی است که به فرد کمک می‌کند شناخت بیشتری نسبت به خود،
خصوصیات،
نیازها،
اهداف،
احساسات،
نقاط قوت و ضعف
و… خود داشته باشد.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که ضعف در خودآگاهی با بسیاری از بیماری ها و آسیب های روانی – اجتماعی همراه است . از جمله مشکلات روانی اجتماعی مرتبط با خودآگاهی ضعیف می توان به افسردگی ، اضطراب ، احساس حقارت ، اعتماد به نفس پایین ، مشکلات ارتباطی ، احساس تنهایی ، سوء مصرف مواد ، فرار و … اشاره کرد .
از این رو کسب مهارت خود آگاهی برای پیشگیری از انواع مشکلات فوق بسیار مهم است . همچنین خود آگاهی یکی از مهارت های اساسی برای پرورش تاب آوری به حساب می آید .
خودآگاهی به این معنی است که هر یک از ما چگونه به خود نگاه می‌کنیم و بر اساس نگاهی که به خود داریم، چه احساسی پیدا می‌کنیم. آگاهی از خود و خصوصیات مختلف آن، به انسان کمک می‌کند با توانایی‌ها و ضعف‌ها و سایر خصوصیات خود آشنا شود.
این خودآگاهی به شخص نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند احساس‌های خود را بشناسد، از وجود آن‌ها آگاه شده و در زمان لازم آن‌ها را کنترل کند.
از طرفی، خودآگاهی موجب شناخت نیازِ افراد و یافتن راه مناسب برای مواجهه با آن‌ها می‌شود. همچنین اهداف زندگی را مشخص‌تر و واقع‌بینانه‌تر نشان می‌دهد و ارزش واقعی افراد و مسائل پیرامونشان را نمایان می‌سازد.
خودآگاهی فرایند سالم هویت‌یابی را برای انسان سهل‌تر می‌کند، به زندگی او آرامش می‌دهد و احساس رضایت‌مندی‌اش را رونق می‌بخشد.
علاوه بر این‌ها خودآگاهی،
شناخت و تنظیم احساسات،
اهداف و برنامه زندگی،
تفریح و سرگرمی‌ها،
توانایی‌ها،
ضعف‌ها،
ارزش‌ها،
مسئولیت‌ها،
شناخت فرهنگ،
مذهب،
علائق،
آرزوها،
استعدادها
و… را به دنبال دارد.
شما چه میزان خودتان را می‌شناسید؟
ارزش‌ها و شایستگی‌های شما چیست؟
چگونه به دنیا نگاه می‌کنید؟
چه اهدافی را در زندگی دنبال می‌کنید؟
خودتان را چقدر دوست دارید؟
از نظر ظاهری چه ویژگی‌هایی دارید؟
ازنظر عاطفی در چه شرایطی هستید؟
و…
پرسش‌هایی است که ذهن افراد را مشغول می‌کند و هرکس برای جواب دادن به چنین سؤالاتی نیازمند داشتن آگاهی و دانشی از خود است.
خودآگاهی
آیا تابه‌حال چنین سؤالاتی از خود پرسیده‌اید؟
• من کیستم؟
• ارزش‌ها و شایستگی‌های من کدام‌اند؟
• چه چیزهایی را در خود دوست ندارم؟
• افکار و باورهای من چیست؟
• ازنظر دیگران چطور انسانی هستم؟
• آیا واقعاً خودم را دوست دارم؟
• اهداف، رؤیاها و برنامه‌های من برای آینده چیست؟
• و سئوالات دیگری
لازمه‌ی پاسخ دادن به این پرسش‌ها “خودآگاهی” است؛ اما برای رسیدن به خودآگاهی باید از کجا و چگونه شروع کنیم؟
اگر شما جزو افرادی هستید که برای سؤالات فوق پاسخ‌های فوری و واقع‌بینانه‌ای دارید، از خودآگاهی خوبی برخوردار هستید؛ اما واقعیت این است که اکثر افراد در پاسخ به این پرسش‌ها به این نکته برخورد می‌کنند که «تابه‌حال راجع به این موضوع فکر نکردم» و یا اینکه «نمی‌دانم».
این‌ها کسانی هستند که شناخت کافی نسبت به خود ندارند. اغلب ما هنگام معرفی خود به دیگران تنها قادریم اطلاعاتی راجع به ویژگی‌های کلی و عمومی از جمله نام، نام خانوادگی، سن، جنس، تحصیلات، وضعیت شغلی و خانوادگی و… ارائه دهیم و معمولاً از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری خود اطلاع کافی، درست و مناسبی نداریم.
خودآگاهی مهارتی است که به شما کمک می‌کند تا بتوانید شناخت بیشتری در مورد خودتان، خصوصیت‌ها، نیازها، خواسته‌ها، اهداف، نقاط قوت، نقاط قابل‌بهبود، احساس‌ها، ارزش‌ها و هویت خودتان بیابید. هر چه بیشتر و بهتر خودتان را بشناسید، بهتر می‌توانید آنچه را که هستید، بپذیرید و یا تغییر دهید.
آگاهی و شناخت، اولین گام در ایجاد خودآگاهی است. داشتن دید روشن و واضح ازآنچه هستید و آنچه می‌خواهید باشید و ازهمه مهم‌تر اینکه علت این خواسته چیست به شما کمک می‌کند تا بتوانید خواست خود را به واقعیت تبدیل کنید. انسان هنگامی به مقصد خواهد رسید که شروع به حرکت کند و وقتی سریع‌تر به مقصد می‌رسد که مسیر صحیح‌تری را انتخاب نماید. خودآگاهی شبیه نقشه راهی است که به ما کمک می‌کند سریع‌تر به مقصد برسیم.
نامه‌ای به خودتان بنویسید و در آن به تفضیل به این سؤال پاسخ دهید:
من کیستم؟
هدف از نوشتن این نامه تأمل در مورد خود است تا خود را آن‌گونه که هستیم، بشناسیم. چراکه مهمترین وظیفه‌ی هرکس در زندگی، کشف خودواقعی و برنامه‌ریزی و تلاش برای شکوفایی آن است.
به نظر شما «خودآگاهی» یعنی چه؟
بر روی کاغذی در یک جمله خودآگاهی را تعریف کنید.
#مهارتهای زندگی
#خودآگاهی
#کارگاه های ارتباطی
#کارگاه های مهارتی
#کانون پرورش فکری