توسعه روابط بین فردی و اجتماعی با تقویت ارتباط موثر
انسان به طور ذاتی علاقمند به برقراری ارتباط با دیگران است، علاوه بر آن برای رفع نیازهای خود مجبور است که با افراد متفاوتی در سطح جامعه در ارتباط باشد.
فردی که خواستار دستیابی به موفقیت در روابط فردی و اجتماعی خود است باید توانایی ایجاد ارتباط موثر با افراد دیگر را داشته باشد.
مهارت ارتباط موثر یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک انسان است، به این دلیل که روی تمامی جنبه‌های زندگی انسان تاثیر می‌گذارد؛ به نوعی به پیشرفت انسان در زندگی بسیار کمک خواهد کرد.
به یاد داشته باشید که هیچوقت برای کار کردن روی مهارت ایجاد ارتباط موثر دیر نیست و در هر سنی می‌توانید این مهارت را در خود تقویت کنید. برخلاف چیزی که گروهی از مردم فکر می‌کنند، ارتباط اثربخش چیزی فراتر از انتقال اطلاعات بین افراد بوده و معنای کلی آن فهم هدف و احساساتِ نهفته در اطلاعات است.
در ارتباط موثر شما می‌توانید به ساده‌ترین و بهترین شکل ممکن پیام موجود در مغز خود را به دیگران انتقال دهید؛ بهتر است بدانید که توانایی ارتباط موثر در جامعه تنها به انتقالِ خوبِ پیام‌ها محدود نمی‌شود و شما با دسترسی به این به این توانایی می‌توانید احساسات طرف مقابل خود را نیز به درستی درک کنید. یکی از مهارت‌های مفید برای ایجاد ارتباط موثر با دیگران، مهارت گوش دادن است. مهارت گوش دادن به خوبی می‌تواند شما را در مسیر رسیدن به ارتباط موثر با دیگران یاری کند. در ادامه‌ی مقاله به معرفی انواع راه‌های ارتباطی و نحوه‌ی دستیابی به آن‌ها می‌پردازیم.
انواع ارتباط موثر
در دنیای مدرن امروز ارتباط اثر بخش با دیگران فقط از طرق گفت‌وگو حاصل نمی‌شود و انواع مختلفی دارد که در ادامه‌ی متن به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
• ارتباط کلامی:
اولین و تاثیرگذارترین نوع ارتباط انسانی، ارتباط کلامی است. این نوع ارتباط از طریق روش‌های مختلف مانند، گفت‌وگوی تلفنی، مصاحبه‌ها و صحبت‌های حضوری را در بر می‌گیرد. اگر بتوانید روی ارتباط کلامی خود کار کنید خیلی زود به توانایی ارتباط موثر دست پیدا می‌کنید و در نهایت می‌توانید اهداف خود را به راحتی و بدون پیش آمدن سوءتفاهم بیان کنید.
این نوع ارتباط در هر زمینه‌ی اجتماعی که فکرش را بکنید از جمله آزمون‌های استخدامی یا مذاکرات و… به شما کمک خواهد کرد.
• ارتباط تصویری:
دومین ارتباط موثر در روابط انسانی ارتباط تصویری است که تمامی تصاویر و نمودارها و جداول را شامل می‌شود. البته لازم به ذکر است که این نوع ارتباط به خودی‌خود از ارزش بالایی برخوردار است و نباید گفت که چون کلامی در این ارتباط جا‌به‌جا نمی‌شود پس انتقال‌دهنده‌ی خوبی نیست؛ چون خودتان به خوبی می‌دانید احساساتی شدن با دیدن یک تصویر چگونه است!
• ارتباط نوشتاری:
سومین نوع ارتباط ارتباط نوشتاری نام دارد. ارتباط نوشتاری به معنای میزان تاثیرگذاری متن و معنا و مفهوم داخل یک نوشته است. گاهی اوقات با خواندن آثار یک نویسنده یا شاعری که چند قرن قبل از ما می‌زیسته، آن‌چنان تاثیری در ما به وجود می‌آید که تا مدت‌ها آن متن را فراموش نمی‌کنیم. به این تاثیر ارتباط نوشتاری می‌گویند؛ یعنی شما بتوانید بدون ردوبدل کردن صحبتی و تنها از طریق استفاده از کلمات بتوانید احساسات و مفهوم مورد نظر خود را به دیگران انتقال دهید.
• ارتباط غیر کلامی:
چهارمین و آخرین نوع ارتباط هم ارتباط غیر کلامی نام دارد. در این نوع، از ارتباط موثر تنها زبان بدن و حالت صدا و حالت ادا کردن کلمات توسط فرد مورد توجه قرار می‌گیرد. به طور کلی ارتباط غیر کلامی به همراه ارتباط کلامی استفاده می‌شود؛ به این معنی که اگر ارتباط کلامی و سخنان شما پنجاه درصد یک ارتباط موثر در جامعه باشد، نیمه‌ی باقی مانده متعلق به ارتباط غیر کلامی شماست.
مهارت‌های برقراری ارتباط موثر
۱. خودتان باشید
درتمام طول صحبت‌های خود سعی کنید که خودتان باشید!
آیا تا به حال حین صحبت با کسی متوجه شدید که ممکن است این فرد خودش نباشد و تنها در حال تظاهر باشد؟
پس جهت القا نکردن همچین حسی در دیگران سعی نکنید که خوتان را متفاوت از آنچه که هستید نشان دهید و اگر حس می‌کنید که ویژگی منفی در شما وجود دارد بهتر است انرژی خود را جهت بهبود بخشیدن به آن ویژگی بکنید به جای این که تظاهر کنید.
۲- بر ذهن خود مسلط باشید
ذهن و ناخودآگاه شما تاثیر بسیاری بر رفتار و حالات کلی شما دارند، پس سعی نکنید که درباره فرد مخاطبتان هیچ‌گونه قضاوتی انجام دهید و اجازه دهید آن فرد خودش را به درستی به شما معرفی کند. سعی کنید برای ایجاد یک ارتباط موثر در کسب‌وکار خود، آرام و صبور باشید و همان طور که دوست ندارید دیگران درباره شما پیش‌داوری کنند، شما نیز برابر آن‌ها این کار را انجام ندهید.
۳- با مخاطب خود تماس چشمی برقرار کنید
تفاوتی نمی‌کند که در گفت‌وگو شما مخاطب باشید یا این که خودتان یک مصاحبه را به کلی به هم بریزند و مانع از پیشرفت شما به سمت هدف شوند. هنگامی که دچار اضطراب و یا استرس می‌شوید سعی نکنید که با حرف‌های بیهوده یا علائم غیر کلامی این استرس و اضطراب را کنترل کنید.
۴. تفاوت در دیدگاه و نگرش
در قسمت مهارت‌های ارتباطی از توانایی درک نظرات دیگران صحبت کردیم و به طور کلی متوجه شدیم که یکی از ارکان اساسی برقراری ارتباط با دیگران درک منظور و مفهوم سخنان آن‌هاست. حال باید به این موضوع نیز توجه کرد که تفاوت در دیدگاه و نظرات گاهی اوقات می‌تواند برای ما دردسرساز باشد، به این صورت که ممکن است ما به عنوان سخن‌گو در برابر مخاطب مان جبهه بگیریم فقط به این دلیل که در یک مسئله با ما هم نظر نیست. این مشکل ریشه در آن ویژگی شخصیتی دارد که از ما فردی متعصب ساخته و با تعصب بی‌جا روی یک نظر یا عقیده به راحتی به ما در جبهه‌گیری در مقابل دیگران کمک می‌کند.
۵. رفتار های سمی!
رفتارهایی مانند:
نصیحت کردن، کنترل کردن تصمیمات، قضاوت کردن و بسیاری دیگر از رفتارهایی مانند این رفتارها که در دسته‌ی رفتارهای سمی قرار می‌گیرند باعث ضعف در برقراری ارتباط موثر در کار خواهند شد و ممکن است این حس را به مخاطب شما القا کند که شما سعی در کنترل آن‌ها دارید و خود را بالاتر از آن‌ها می‌بینید.
سخن آخر:
انسان‌ها به صورت کلی موجودات اجتماعی هستند و به برقراری ارتباط با یکدیگر علاقه زیادی دارند. نحوه برخورد با دیگران و برقراری ارتباط با احساسات آن‌ها می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مهم و مفید باشد. در فضاهایی مانند خانواده، دانشگاه، محل کار و.. نحوه برقراری ارتباط می‌تواند تاثیر زیادی بر موفقیت شما داشته باشد.