به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه بر نگذرد
نام مبارک پروردگار، سرلوحه سخن، تا نخستین
و به بیانی هفدهمین نشست کافهخرد برکت و خجستگی یابد
ضمن سلام و ابراز خرسندی از حضور در چنین جمعی
به عنوان نماینده کافه خرد و عضو خانه تسنیم حضور میهمانان فرهیخته و خردمند و سخنران ارجمند جناب آقای دکتر حسن سبحانی خیر مقدم عرض میکنم.
اکنون در روز دوازدهم اردیبهشت ۱۴۰۱ اولین نشستِ کافه خرد در شهرستان خردمند پرورِ دامغان در حال برگزاری است.
امیدوارم این آغاز مبارک و خوببا ارائه موضوع محور نشست
با عنوان:
نقش فرهنگ در توسعه
توسط دکتر حسن سبحانی
نام آشنای فرهنگ، پژوهش و تفکر،
مرد خردمندِ عمارت بزرگ مجلس شورای اسلامی ایران
با حمایت و اندیشه شما فرهیختگان
پیوست داشته باشد
و شاهد نشستهای ماهانهی گفت و گو محور باشم و
با احترام به تفاوت اندیشه و حرمت کلام،
سخن همدیگر را خوب بشنویم
خوب سخن بگوییم.
و در گفت و گو آداب دان دان باشیم.
افتخار دیگر اینکه دکتر مسلم نادعلی زاده در این راه، تنهایمان نگذاشتند و با کولهباری از دانش، آگاهی و خرد به پربار شدن نشستهای کافه خرد بهره میرسانند.
میهمانان خردمندِ خانه تسنیم و کافه خرد!
اجازه میخواهم کافه خرد را بیشتر و بهتر معرفی کنم.
کافه خرد محصول دغدغهی چند نفر از اهالی فرهنگ و آموزگاران ایران اسلامی است که با برگزاری نشستهای متعدد و گفت و گوهای موضوع محور
با رعایت آداب گفتوگو، میکوشند با ارائه نقد و بررسیهای سازنده
به توسعه فرهنگی و ارتقای جایگاه تعلیم و تربیت، یاری رسان باشند.
“به باور ما، گفتوگو گمشدهی جامعه ايرانِ امروز است.
در جامعهی بيگانه با گفتوگو، اشتباهات گذشته تکرار میشوند و نسلهاي جديد متحمل هزينههاي بيشتري ميشوند
و اينجاست كه با گفتوگو
زندگي معناي بهتري پيدا ميكند.
به باور ما، از راه گفتوگو ميتوان به تعادل و انتخاب برتر رسيد.
وقتي گفتوگو نباشد، بايد آماده پرداخت هزينههاي سنگين در مناسبات اجتماعي و زيستِ فردي باشيم.
گفتوگوهاي خردمندانه،
سازنده و با نيت بهبود وضع موجود،
نياز ضروري جامعه ايراني است.
گفتوگو راه بيبديلي براي افزايش همدليها و كاستن از فاصلههاست.
كافه خرد، از فرهنگ و «تعليم و تربيت» به عنوان کلید واژههای اصلی توسعه پایدار یاد کرده و با انحای مختلف به موضوعات پیرامون آن میپردازد.
و به باور ما ترسيم ايراني توسعهيافته بدون تحول و توسعه در فرهنگ و آموزش و پرورش امكان پذير نيست. لذا تمركز گفتوگوهای كافه خرد بر فرهنگ و تعليم و تربيت است.”
آداب گفتوگو در کافه خرد
۱. با دیدگاهها و نظرات حاضران اعم از موافق یا مخالف نظر ما، با احترام برخورد می کنیم.
۲. به دنبال تحمیل و القاء دیدگاه و نظر خود به دیگران نیستیم.
۳. هنگام گفت و گو در چارچوب موضوع و با تمرکز بر روی مسأله مورد گفت و گو سخن می گوییم.
۴. در هنگام گفت و گو، به سخن دیگران خوب گوش میدهیم تا سخن ما هم شنیده شود.
۵. نخست با توجه به اقتضای زمان سخنران به موضوع نشست میپردازد،
۶. در ادامه پرسش و پاسخ است
۷. در انتها جمعبندی توسط سخنران و کارشناس مجری صورت میگیرد.
۸. از مستمعین با احترام تقاضا میشود در انتقال مطالب و گفت و گوها امانت دار باشند و از انتخاب سلیقهای و بریده سخنان پرهیز کنند
۹. با توجه به نیاز جامعه دامغان از طرح موضوع و پیشنهاد موضوع نشستهای آتی استقبال میکنیم.رشد،
پیشرفت
و توسعه
رشد بیمارستان شماره دو و سه و چهار برای شهرستان
احداث سد،
اتوبان،
آسمان خراش،
شهرک صنعتی،
کارخانه خودرو سازی،
پیشرفت است.
افزایش تجهیزات، ارتقای کیفیت محصولات بالا رفتن راندمان کاری ابزارها و تکنولوزی است،
اما توسعه نیست.
رشد و پیشرفت ایجاد و افزایش کیفیت مادی زندگی است
و توسعه ایجاد و تحول در کیفیت زندگی
رشد و پیشرفت رفاه میآورد
و توسعه رضایت از زندگی و تعالی
در رشد و پیشرفت ابزار ساخته میشود
در توسعه انسان
شاخص توسعه انسانی چیست؟
به قول کتاب فارسی فرزندم(مطالعات اجتماعی پایه نهم)
این شاخص برای پی بردن به وضعیت و کیفیت زندگی در کشورها و مقایسه آنها با یکدیگر با توجه به سه عامل
اقتصادی،
بهداشتی،
و فرهنگی مطرح شده
که در آن موارد زیر اندازه گیری میشود:
۱. درآمد و رفاه
۲.امید به زندگی با متوسط طول عمر
۳.سواد و آموزش
اکنون به نقشه زیر توجه کنید.این نقشه بر مبنای شاخص توسعه انسانی در کشورهای مختلف ترسیم شده است.
از نظر شاخص توسعه انسانی، کشورها به چهار گروه تقسیم شدهاند.
به قول کتاب یاد شده کشور ما ایران در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار دارد.
نمودار افزایش توسعه انسانی در بیست سال اخیر
مقایسه شاخص توسعه انسانی ایران و کشورهای همسایه
خوب است به شاخص توسعه انسانی بپردازیم.
شاخص توسعه انسانی(نام علمی: Human Development Index (HDI)) چیست؟
این شاخص برای پی بردن به وضعیت و کیفیت زندگی در کشورها و مقایسه
رشد و پیشرفت زمینه ساز بهبودِ کیفیت مادی زندگی است.
اما توسعه تضمین کننده ایجاد و افزایش و تول کیفی زندگی است.
رشد و پیشرفت رفاه به ارمغان میآورد.
توسعه امنیت درونی، رضایت و خوشبختی
ساخت پمپ بنزین رشد است، افزایش تعداد پمپ بنزین ها افزایش رشد است.
احداث بیمارستان شماره دوی دامغان رشد است.
افزایش تجهیزات آن، تخت های پیشرفته، آزمایشگاه خوبه و اتاق عمل و چه و چه پیشرفت است، ساخت بیمارستان شماره سه رشد است و امکاناتش پیشرفت.
اما ارتقای سطح کیفی زندگی مردم دامغان، توجه به سلامت جسم و روح، توجه به سلامت هم نوع، توسعه است.
توسعه کجا و چگونه ایجاد میشود؟
ابتدای ماجرای کرونا ارتش و بسیاری از ارگانها و حتی شرکتهای خصوصی به تولید ماسک و تجهیزات بهداشتی و شوینده اقدام کردند،
این یک رشد بود و تکرارش و افزایش کیفیت الکل تولید شده و ماسک و مواد شوینده در نوع خودش پیشرفت چشمگیری بود.
اما توسعه نبود.
توسعه وقتی بود که آگاهانه به خاطر سلامت خودمان و جامعه عامل انتقال نباشیم.
توسعه زمانی اتفاق میافتد که رشد و پیشرفت در مسیر امنیت، آسایش و افزایش کیفی زندگی قرار گیرد.
بعد از انقلاب خیلیها ار تهران مهاجرت کردند و به شهرستانها آمدند و چاه آب زدند و برای خودکفایی تلاش کردند.
این کار رشد بود و افزایش تجهیزات در آبیاری برای جلوگیری از هدر رفت آب پیشرفت در این عرصه.
اما ما در کشاورزی توسعه پایدار و مفهومی نداشتیم.
چرا؟
چون به کشاورز آگاهی و شناخت استفاده از منابع آب را نیاموختیم.
نتیجه رشد و پیشرفتی که منتج به توسعه نباشد خشک سالی، ضرر و زیان و نارضایتی کشاورز است.
در حوزه آموزش و پرورش، جهادِ ساخت مدرسه، در روستاها، شهرها راه افتاد، شاهد رشد مدرسه سازی بودیم.
از یک زمانی به بعد سازمان نوسازی و انجمن خیریه مدرسه سازان به تجهیز کردن مدارس توجه کردند و این یعنی پیشرفت.
اما توسعه اتفاق نیفتاد.
همان اندازه که بزرگراه نتوانست جلوی تصادفهای جادهای را بگیرد
مدرسههای نو ساز و تجهیز شده هم سازنده انسان نبود.
چرا؟
چون همان معلمهای دیروز در مدارس نوسازی شده و دارای تجهیزات درسهای کهنه دادند.
پمپ بنزین ها زیاد شد، با مجهزترین امکانات اما کسی که بنزین میزد فکرش توسعه پیدا نکرد و در جواب کسی که گفت: بنزین سرریز شده و هدر میرود گفت: پولش را میدهم.
یک وقتی راه دامغان تا تهران دو بانده نبود، یک جاده دو طرفه که در مسیر جز شهرها دو سه تا کلاته بودند و برای آب خوردن یا باید از مبدا آب همراه میآوردی یا تا کلاتهها و قنات و چشمهها صبر میکردی.
امروز جاده دو بانده، گارد ریل، علائم متعدد هشدار دهند و پلیس و دوربین و جریمه و بی شمار برنامه تلوزیونی و بروشور و کاتالوگ برای رعایت حقوق دیگران موجود است.
رشد هست، پیشرفت هست اما تصادفات جادهای افزایش پیدا کرده
چون راننده تغییر نکرده است.
ظرف خالی آب معدنی را از شیشه به بیرون پرت میکنیم.
میبینید
جاده، ماشین، ظرف شیک آب معدنی و امکانات لاکچری داخل و بیرون ماشین، افزایش سطح سواد و تحصیلات دانشگاهی؛
سرعت غیر مجاز، پرت کردن آشغال از شیشه ماشین، تصادف، نزاع خیابانی، تعدی به حقوق دیگران، اختلاس، تزویر، و دروغ در جامعه رشد یافته و در حال پیشرفت رو به کاهش یا افزایش است؟
کافه خرد در شانزده نشست قبل، با ارائه دیدگاه صاحب نظران، استماع نظر منتقدین، ایجاد فضای امن برای گفت و گو و ارائه دیدگاه به بسیاری از طراحان اندیشه و تفکر ایران اسلامی کوشیده است توجه جامعه رشد یافته و مترقی امروز ایران را به مفهوم کلیدی و راهگشا چون، فرهنگ، در مفهوم اصیل و مبتنی بر آگاهی رهنمون شود.
بر این باوریم که راه برون رفت از توجه صرف جامعه، دولت مردان و آحاد مردم به رشد و پیشرفت که تنها زمینهساز رسیدن به رفاه است نه رضایت از زندگی،
توجه و توجه و توجه به توسعه پایدار است.
توسعه پایدار جز با تربیت انسانها میسر نمیشود.
و انسان فردا با بهرهمندی از فرهنگ به عنوان نقشه راه، متعالی و توسعه یافته و فرهیخته است.
اینچنین انسانی دین دار، اخلاق مدار، ایثارگر، پرسشگر، است. و در چنین جامعه ای معلم به عنوان رکن اصلی در ارتقای سطح کیفی جامعه توسعه یافته و آگاه پرورش دهنده سیاست مدار با درایت است تا جامعه تاوان نادانی او را ندهد.
معلم پرورش دهنده مدیر ارشد بانک است تا مبتنی بر آگاهی نه ترس و توبیخ، اختلاس نکند.
با بهرهمندی از فرهنگ میتوان جامعهای که به رشد و پیشرفت رسیده است را به توسعه پایدار رساند.
خوب است نقش فرهنگ را نه به عنوان یک لغت زیبا و لوکس که به عنوان یک ضرورت در جامعه جدی بگیریم.
به توسعه به عنوان ایجاد امکانات در پمپ بنزین از جمله نازلهای اتوماتیک، امکانات نور و تهویه و اطفا حریق و لباس و کفش برای مامور نازل پیشرفت است.
اما توسعه نه ساخت بزرگراه است، نه تجهیز آن به دوربین و علائم و مجتمعهای خدمات رفاهی
ساختن شهرکهای صنعتی در حاشیه شهرها رشد است.
افزایش تکنولوژی به کار گرفته شده در کارخانهها و افزایش تولید و افزایش اشتغال به کار کارگران و متخصصها پیشرفت است.
اما توسعه نیست.
توسعه ساخت مدرسه توسط دولت یا حتی خیرین نیست، رشد است و تداومش پیشرفت است.
نسلی که تربیت شده روحیه جهادی بود، نسلی که جنگ را درک کرد، نسلی که انقلاب را ایجاد کرد و نسلی که به دنبال تغییر بود.
توسعه رساندن هم گام و موازی انسان رشد یافته، انسان پیشرفته به تحول کیفی است.
جامعه توسعه یافته حیات فرهنگی دارد.
جامعه زنده، پویا، پرسشگر، قدرشناس
