يکی از مطرح ترين مباحث در حوزه روان شناسی معاصر، بحث مديريت هيجانات است.
انسان با مجموعه احساسات و هيجانات مختلف در طول زندگی خود روبه رو میشود و چنان چه اين هيجانات و احساسات را به خوبی کنترل کند، میتواند زندگی و روابط فردی و اجتماعی سالم تری داشته باشد. اصولاً بيشتر افراد در کنترل هيجانات منفی دچار مشکل میشوند و در ابراز اين دسته از هيجانات است که مشکلات اصلی بروز پيدا میکند.
اهميت هيجانات
انسان از بدو تولد با هيجانات خود روبه رو میشود و در واقع از همان زمان توانایی بروز اين هيجانات را دارد. اما هر چه بزرگ تر میشود درمیيابد که ابراز برخی هيجانات او را به دردسر می اندازد. به عنوان مثال اگر بی دليل گريه کند، ممکن است واکنش دلخواه خود را که دريافت نوازش است، نبيند. اما اولين افرادی که با کودک در ارتباط هستند يعنی پدر و مادر نقش بسيار مهمی در معرفی هيجانات و احساسات به کودک دارند. کودک نه فقط به لحاظ گفتاری و کرداری بلکه در زمينه هيجانی نيز به ميزان بسيار زيادی از والدين تأثير میپذيرد. واکنش والدين به هيجانات کودک، به طور ناخودآگاه در ضمير او ثبت میشود و پس از مدتی کودک درباره يک هيجان و واکنش نسبت به آن تصميم میگيرد و همان الگو را در زندگی آيندهاش تکرار میکند. به عنوان مثال اگر والدين در واکنش به ترس کودک، آن را ناديده بگيرند، کودک طی زمان ياد میگيرد که ترس خود را انکار کند.
البته هيجانات از بين نمیرود بلکه فقط تغيير شکل میدهد و به شکل هيجانات منفی ديگر مانند خشم بيرون میريزد. به اين ترتيب واضح است که آموزش صحيح روبه رو شدن با هيجانات تا چه حد در مديريت و کنترل آن نقش دارد.البته در بسياری از فرهنگها، ابراز هيجانات منفی بسيار دشوارتر است و مسائل آموزشی، نگرش والدين، عوامل محيطی و اجتماعی در بازداری هيجانات نقش مهمی دارد. به عنوان مثال طرز برونريزی خشم در بسياری از کشورها و فرهنگ ها متفاوت از ديگری است اما آنچه مشترک است، اين است که سرکوب خشم يک نتيجه بيشتر در بر ندارد و آن هم مبتلا شدن به بيماریهای جسمی يا تبديل شدن آن به رفتارهای پرخاشگرانه و يا ابتلا به افسردگی شديد است.اين با اين که پذيرش اين هيجانات در اولين گام بسيار کمک کننده است. نکته اينجاست که بر خلاف تصور عموم تمام هيجانات منفی از قبيل خشم، ترس، غم، نفرت، حسادت و… را بايد پذيرفت، نه اين که آنها را انکار کرد. پذيرش اين احساسات ممکن است در ابتدا بديهی به نظر برسد اما در موقعيت خاصی همه ما ترس، غم و حسادت خود را در وهله اول انکار میکنيم و حاضر نيستيم بپذيريم که ترسيدهايم يا غمگين شدهايم يا حسادت میکنيم. اين سرکوب هيجانات در وهله اول يک شيوه دفاعی است که ناخودآگاه به آن روی میآوريم زيرا میخواهيم از خود محافظت کنيم.
مواجه شدن با احساسات واقعی شجاعتی میطلبد که به خودآگاهي بالايی نياز دارد و پس از کنار گذاشتن شيوه های دفاعی ناخودآگاه از قبيل انکار و سرکوب امکان پذير است.همچنين گاهی فرد برای جبران ناکامی يا بهبود زخم های دردناک هيجانی که در گذشته داشته است، هيجانات منفی خود را انکار میکند. به عنوان مثال فرد در گذشته به شيوهای عاقلانه موفق به جلب حمايت ديگران از احساسات خود نشده و يا شکست خورده است، بنابراين تصميم میگيرد به طور مداوم احساسات دردناک خود را پنهان کند.گاهی ممکن است فرد به جای انکار احساسات منفی، از شيوه های نادرستی برای ابراز آن استفاده کند. به عنوان مثال برای ابراز خشم به پرخاشگری، داد و فرياد، درگيری فيزيکی، بد و بيراه گفتن و… اقدام میکند. در اين موقعيت درست است که خشم سرکوب نشده اما به بروز مشکلات رفتاری و اخلاقی انجاميده است. بنابراين آسيبهای متعدد زيادی برای سلامت روان فرد دارد. شيوه مناسب ابراز خشم در افراد مختلف، متفاوت است و اگر چه آموزش ابراز خشم در دوران کودکی بسيار موثر است اما افراد در طول زمان میتوانند راه های متفاوتی را برای برونريزی خشم خود پيدا کنند بهترين روش ابراز خشم صحبت کردن درباره آن است. گفتن جمله «من عصبانی هستم» براي درصد زيادی از مردم در هنگام عصبانيت کار بسيار دشواری است و اين مسئله نشان میدهد که کنترل خشم در موقعيت تا چه اندازه دشوار است. گاهی خشم که مدتها سرکوب شده به حالت انفجاری بروز پيدا میکند به طوریکه خشم ابراز شده با موقعيت همخوانی ندارد. در چنين شرايطی گفته میشود خشم سرکوب شده و ابراز نشده، منفذی برای برون ريزی پيدا کرده است.
صداقت احساسی
گاهی فرد از ترس پيامدهای اجتماعی ابراز هيجانات واقعی، به بازداری رو میآورد. به عنوان مثال برای سرکوب هيجانات واقعی خود به دروغگويی رو میآورد تا حمايت ديگران را از دست ندهد. در حالیکه از دست دادن حمايت ديگران در نتيجه صداقت احساسی نشانه ناسالم بودن حمايت است و فرد با صداقت چيزی را از دست میدهد که تنها تصور میکرده دارد.برای نيل به صداقت احساسی برداشتن ۴ گام ضروری است. پذيرش هيجانات خوشايند و ناخوشايند و تشخيص آنها از يکديگر اولين گام است. سپس فرد بايد بپذيرد که طی مدتها از سازوکارهای روانشناختی ناهوشيار خود برای سرکوب احساساتش استفاده کرده است و بپذيرد که گذشته او جزئی از زندگیاش در زمان حال است. سپس سعی کند با مقاومت در برابر الگوهای دفاعي قبلی، رفتارهای جديد و متفاوتی را بروز دهد.
پایان متن
#کارگاه _مهارت _زندگی #مهارت_گفتگوی_موثر #نظم #رفتار_خوب #آموزش_ نظم_و_انظباط #قوانین # افکار_مثبت #افکار_منفی #تقویت_ افکار_مثبت #مهارت_خوب_شنیدن #گفت_و_گو #گفت_و_گو_حساس #مهارت_تصمیم_گیری #مهارت-حل-مسئله #مهارت_نه_گفتن #نه_گفتن #توانایی_نه_گفتن #توانایی_نه_شنیدن #استدلال_منطقی #هوش_هیجانی #خلاقیت #مهارت_ارتباطی #همدلی #ارتباط_ غیر _کلامی #ارتباط_ کلامی #انتقال_پیام
#مهارت_حل_تعارض #مهارت-حل_تعارض_کودکان #مهارت- حل_تعارض_ کودکان_با_والدین #انزوا #گوشه گیری #تاب_آوری #پرورش_تاب-آوری # والدین_و_ تاب_آوری #سبک_فرزند_پروری
# سبک_ فرزند_پروری_ در _ ایران #سبک_مقتدرانه #سبک_سهل_گیرانه #سبک-مستبدانه #سبک_ بی_تفاوت # استعداد #پرورش استعداد #کودک #باور_های_زیبا #سیگار #کشیدن سیگار #سیگار _کشیدن_نوجوان #سواد_رسانه #مهارت_سواد_رسانه #فضای-مجازی #موبایل #آموزش_خانواده #نوشتار_درمانی#نوشتن #نوشتن_ابزاری #سلامت _و _روان#خود_آگاهی#توسعه _فردی #خانواده
#اهمیت خانواده#خانواده سالم#مشاور_خانواده #جوان #استعداد #نوجوان #خانواده #امنیت _جامعه #تفکر _
انتقادی #محیط_کار_سمی#کنترل_خشم #اضطراب #تقویت_حافظه #مشق_شب #انتشارات_مشق_شب #تاب
آوری#فراموشی#قدر_دانی #احترام #احترام_به_دیگران #مهارت_های_برتر #ذهن_آگاهی #مدیتیشن
#افسردگی#سفر #اولیا_و_مربی #مدرسه #ارتباط_موثر_والدین_و_مربیان #تاثیر_سفر سلامت روان #خشم
#ترس #آرامش #مثبت_گرایی #روانشناسی_زرد #احترام_به خود #ارتباط_موثر #همسایه #خود_کم_بینی
#آداب_همسایه_داری #آداب_گفت_و_گو#ADHD #اختلال_بیش_فعالی #نسل_Z #نسل_زد #انتشارات_ مشق_ شب
#فروش_ کتاب #رضا هوشمند
تلگرام توسعه فردی، مهارتهای ارتباطی و هنر خوب زیستن:
https://t.me/pajoohesheiranian
ایتا توسعه فردی، مهارتهای ارتباطی و هنر خوب زیستن:
https://eitaa.com/HooshmandReza
اینستا رضا هوشمند مدرس توسعه فردی:
https://www.instagram.com/reza.hooshmand84?igsh=MW1waWNveWRoYmhpZA
اینیستا مشق شب:
https://www.instagram.com/mashgheshabpub?igsh=cXphZmx4M3ByeG92