ترس یکی از احساسات طبیعی انسان است که در مواجهه با موقعیتهای ناشناخته، تهدیدات و خطرات بروز پیدا میکند. این احساس گاهیاوقات مفید است؛ زیرا باعث میشود ما برای فرار و مقابله با خطر ترغیب شویم. با این حال، درمان ترس زمانی ضرورت دارد که فرد این احساس را به صورت مزمن و ناتوانکننده تجربه کند. این روزها متخصصان سلامت روان از روشهای مختلفی برای غلبه بر ترس استفاده میکنند که هر یک از آنها نقش مهمی در مدیریت و کاهش ترس دارند.
چه موقع برای درمان ترس اقدام کنیم؟
روانشناسان بر اساس شرایط و نیازهای فردی از رویکردهای مختلف برای کاهش ترس و بهبود آن استفاده میکنند.
ترس یکی از قدرتمندترین احساسات انسان است و تاثیر زیادی بر ذهن و بدن فرد میگذارد. برخی افراد برای بیان شدت ترس خود از کلمه اضطراب استفاده میکنند. ترس و اضطراب میتوانند برای مدت کوتاهی دوام داشته باشند و بعد تمام شوند، اما ممکن است شما را برای مدت طولانی درگیر کنند.
این واکنش طبیعی در بعضی موارد زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد و معمولا بر غذا خوردن، خوابیدن، تمرکز، مسافرت، لذت بردن از زندگی، حتی ترک خانه و رفتن به محل کار یا مدرسه تاثیر میگذارد. در واقع، ممکن است ترس شما را از انجام کارهایی که میخواهید یا باید انجام دهید، باز دارد.
برخی از افراد بر اثر ترس پریشان شده و میخواهند از موقعیتهایی که ممکن است باعث ترس و اضطرابشان شود، دوری کنند. شکستن این چرخه کمی دشوار است، اما روشهای زیادی برای انجام آن وجود دارد. درمان ترس با هدف کاهش اضطراب و افزایش کیفیت زندگی افراد انجام میشود و شامل تکنیکهای مختلفی است که در ادامه درباره آنها بیشتر صحبت میکنیم.
برای درمان ترس چه کنیم؟
قبل از اینکه به سراغ روشهای درمان ترس شدید برویم، بهتر است درباره انواع آن بیشتر بدانید. ترسها به ۲ دسته اصلی عینی و ذهنی تقسیم میشوند. به دنبال ترس عینی، باور منطقی وجود دارد و به بقای فرد کمک میکند. این در حالی است که ترس ذهنی به صورت غیر منطقی در سطح ناخودآگاه نمایان میشود. به عنوان مثال، ترس از مرگ، از آینده و ترس از هر موضوع غیر قابل پیشبینی در دسته ترسهای ذهنی قرار دارند.
زمانی که فرد از گرگی درنده در بیابان میترسد، دچار ترس عینی شده است اما ترس از مرگ که تعریف واضحی برای آن وجود ندارد، نوعی ترس ذهنی است که میتواند تمام زندگی فرد را در بر بگیرد و به سلامت او آسیب برساند.
معمولا هنگام تجربه ترس علائم زیر احساس میشوند:
- تپش قلب بالا و گاهی نامنظم
- افزایش تعداد تنفس
- ضعف عضلانی
- افزایش تعریق
- احساس سستی رودهها
- تمرکز دشوار
- احساس سرگیجه
- عدم توانایی حرکت (بر اثر شوک)
- ناتوانی در غذا خوردن
- عرق گرم و سرد
- دهان خشک
- تنش عضلانی
این علائم اگر به دنبال ترس ذهنی برای مدت طولانی ادامه داشته باشند به سلامت روان آسیب جدی وارد میکنند. بهترین راهکار برای درمان ترس ذهنی و خلاص شدن از شر این علائم، مراجعه به روانشناس و دریافت مشاوره فردی است. متخصص سلامت روان برای درمان ترس شدید ذهنی اغلب از رواندرمانی، دارو درمانی یا ترکیبی از هر ۲ استفاده میکند.
چگونه بر ترس خود غلبه کنیم؟
بسیاری از چیزها باعث میشوند احساس ترس کنیم. ترس از بعضی رخدادها مانند آتشسوزی میتواند شما را ایمن نگه دارد. ترس از شکست میتواند باعث تلاش بیشتر شود تا دیگر شکست نخورید، اما اگر این احساس بیش از حد قوی باشد، ممکن است فرد نتیجه متفاوتی را تجربه کنید.
اما چگونه ترس را از بین ببریم؟ تکنیکهای موثری برای غلبه بر ترس وجود دارند که با به کار گرفتن آنها میتوانید از شر ترس و اضطراب شدید خلاص شوید. این تکنیکها شامل موارد زیر هستند:
۱– ترس خود را بشناسید
پایبندی به روشهای غلبه بر ترس و تکرار آنها باعث میشود تا به مرور زمان آرامش و اطمینان بیشتری داشته باشید.
یکی از مهمترین مراحل غلبه بر ترس، شناخت علت و پیامد آن است. برای این منظور بهتر است ترس خود را به دقت بررسی کنید و با آن روبهرو شوید تا بدانید که دقیقا از چه چیزی میترسید. این کار به شما کمک میکند تا علت و محرکهای ترس عینی یا ذهنی خود را بهتر بشناسید.
۲– با ترستان روبهرو شوید
اغلب افراد از فکر کردن درباره یک رویداد بیش از قرار گرفتن در آن موقعیت میترسند. در چنین شرایطی، برای غلبه بر ترس باید با آن مواجه شوید. این کار باید به صورت مرحلهای و با شدت کم شروع شود و به مرور زمان افزایش یابد.
به عنوان مثال، شما میتوانید برای درمان ترس از ارتفاع در موقعیتهای شبیهسازیشده قرار بگیرید و به مرور زمان شدت آن را افزایش دهید. لازم به ذکر است، برای از بین رفتن ترس ذهنی فرد نسبت به ارتفاع باید او اول در محیط کاملا امن قرار بگیرد؛ در غیر این صورت ممکن است مواجهه فرد با ترسش نتیجه عکس داشته باشد. از همین رو توصیه میشود این کار را زیر نظر متخصص سلامت روان انجام دهید.
۳– از بخش منطقی مغز خود کمک بگیرید
ترس شدید از بخش خاصی در مغز نشات میگیرد و باعث میشود این احساس بر تفکر منطقی غلبه کند. وقتی با علائم ترس مواجه شدید کمی فکر کنید و به میزان ترس خود نمره بدهید. مثلا بگویید ترس من از ۱۰ دارای نمره هفت است. اگر در چنین شرایطی کمی موقعیت را بسنجید، متوجه میشوید که نمره ترستان به سه یا چهار کاهش پیدا میکند. در واقع، شما با انجام این تمرین، از بخش منطقی ذهن خود برای درمان ترس کمک میگیرید.
۴– به درستی نفس بکشید
حتما شما هم شنیدهاید که در موقعیت ترسناک و استرسزا به فرد میگویند، نفس عمیق بکش. نفس کشیدن آگاهانه و عمیق از آن جایی که سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال میکند، یکی از راههای موثر درمان ترس بهشمار میآید. افراد وقتی با موقعیت ترس مواجه میشوند، کوتاه و تند تند نفس میکشند که باعث ایجاد واکنش منفی در بدن میشود و اغلب با حمله اضطرابی همراه است. شما با تنفس عمیق و آگاهانه میتوانید بر این شرایط غلبه کنید.
۵– افکار منفی خود را مجدد بررسی کنید
غلبه بر ترس برای خیلی از افراد چالش برانگیز است، اما برخی راهکارها به کنترل و مدیریت آن کمک میکنند.
وقتی با موقعیت ترس مواجه شدید، از خود بپرسید من دقیقا از چه چیزی میترسم؟ آیا ترسم به دلیل اتفاقی است که در حال حاضر رخ میدهد یا صرفا از یک موقعیت و رخداد خیالی وحشت کردهام؟ پرسیدن این سوالات از خود و کمی زمان صرف کردن برای رسیدن به جواب، باعث میشود تا مغز واکنش منطقیتری نشان دهد. اگر در موقعیت خطر قرار ندارید، میتوانید علت اصلی ترستان و احساس ناشی از آن را روی یک کاغذ بنویسید و واکنش مد نظر خود را که باعث ایجاد حس قدرت میشود، تصور کنید.
۶– از باورهایتان کمک بگیرید
اگر مذهبی هستید یا به هر قدرت معنوی دیگری ایمان دارید، این مورد میتواند راهی برای ارتباط شما با چیزی بزرگتر از خودتان باشد. ایمان و معنویت برای خیلی از افراد به عنوان راه مقابله با استرسهای روزمره و درمان ترس شناخته میشود. شما میتوانید با حضور در فضاهای معنوی و شرکت در گروههای مذهبی به یک شبکه پشتیبانی ارزشمند متصل شوید.
۷- هدفگذاری و برنامهریزی کنید
زمانی که علت اصلی ترستان را بهتر شناختید و کموبیش با آن مواجه شدید، میتوانید با تعیین اهداف کوچک و دستیافتنی برای غلبه بر آن تلاش کنید. در واقع، زمانی که شما برای انجام یک کاری که سالها از آن میترسیدید، برنامهریزی کنید، ناخودآگاه این حس القا میشود که بر آن کنترل دارید.
بهترین درمان ترس چیست؟
تا این بخش از مقاله بیشتر در مورد کارهایی که خود فرد میتواند برای غلبه بر ترس انجام دهد، صحبت کردیم. گاهیاوقات، ترس از نوع ذهنی است و فرد هیچ شناختی در مورد علت آن ندارد و نمیتواند کنترلش کند. در چنین شرایطی، به کمک حرفهای نیاز است و باید به یک روانشناس مراجعه کنید.
لازم به ذکر است، ترس و اضطراب شدید میتواند باعث بروز پانیک و سایر اختلالات اضطرابی شود؛ از همینرو مراجعه به متخصص سلامت روان اهمیت زیادی دارد. معمولا روانشناسان برای درمان ترس از مرگ یا هر نوع ترس ذهنی دیگر از رویکرد شناختی رفتاری (CBT) استفاده میکنند.
این روش نوعی تغییر الگوی فکری است و به فرد کمک میکند تا افکار منفی و نادرست خود را بشناسد و افکار منطقی و مثبت را جایگزین آنها کند. همچنین، اگر در مراحل درمان به دارو نیاز داشته باشید، روانشناس شما را به متخصص روانپزشک ارجاع میدهد. معمولا روانپزشک برای درمان ترس در خواب، حفظ آرامش جسمی و هیجانات شدید داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب تجویز میکند.
#مشاور_خانواده
#امنیت _جامعه
#مهارت_های_برتر
#مدیتیشن
#سفر
#تاثیر_سفر سلامت روان
#خشم
#ترس
#آرامش
#مثبت_گرایی
#روانشناسی_زرد
#احترام_به خود
#ارتباط_موثر
#همسایه
#آداب_همسایه_داری
#ADHD
#اختلال_بیش_فعالی
#رضا هوشمند
# روزنگار مشق شب:
#روزنگار #تقویم #تقویم مشق شب #رویدادتاریخی #رویدادمذهبی #رویدادملی #ولادت #وفات
17.
#روز جهانی پست
#روز مواجه شدن با ترس ها
#درگذشت استاد محمدرضا شجریان