۷ روش برای آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان

تعارض ممکن است خوشایند نباشد اما لزوما فاجعه‌بار نیست. آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان کمک می‌کند تا تعارض‌های کوچک مثل دعوا بر اسبا‌ب‌بازی تا مسائل بزرگ مثل طرد شدن از طرف همسالان را مدیریت کنند و بتوانند در آینده هم برخورد مناسب‌تری با اختلافات داشته باشند. در ادامه با این موضوع آشنا می‌شوید که چرا آموزش مهارت‌های حل تعارض به کودکان مهم است و این کار چگونه انجام می‌شود.

چرا آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان مهم است؟
همانطور که مطرح شد تعارض میان کودکان اجتناب‌ناپذیر است. همیشه تنش‌هایی ناشی از اختلاف بر سر اسباب‌بازی‌ها، دوستی‌ها، نقش‌ها و موارد دیگر میان کودکان وجود دارد و گاهی اوقات این تنش‌ها شدید می‌شوند. اگرچه مقابله با این تعارض‌ها می‌تواند برای والدین و مربیان، بسیار دشوار باشد، اما آموزش مهارت های حل تعارض به کودکان در این شرایط می‌تواند مزایای زیادی را برای آن‌ها به همراه داشته باشد. یادگیری مهارت‌های حل تعارض به کودکان کمک می‌کند:

آموزش مدیریت هیجانات شدید
اگرچه کودکان حق دارند احساسات شدید مانند عصبانیت و ناامیدی را تجربه کنند، اما مهم است آن‌ها یاد بگیرند که داد زدن یا صدمه زدن به دیگران یا ایجاد رعب و وحشت به حل تعارض کمک نمی‌کند. کمک به کودکان برای یادگیری راهکارهای ساده برای حفظ آرامش، مانند نفس عمیق کشیدن یا صبر کردن و شمردن تا ده، بخشی مهم از روند حل موثر تعارض است. 

این مسئله نیز بسیار مهم است که کودک شنونده خوبی باشد. کمک به کودک برای یادگیری مهارت گوش دادن می‌تواند دشوار باشد، به ویژه اگر او خردسال باشد یا در موقعیت پیش‌آمده بسیار ناراحت و عصبانی باشد. در این موارد، بهتر است قبل از اقدام به آموزش هرگونه راهکار حل مثبت تعارض، صبر کنید تا فرزندتان آرام شود.

همکاری با یکدیگر برای پیدا کردن راه حل مسئله
در ابتدا کودکان برای دستیابی به فرآیند بارش فکری به منظور پیدا کردن راه حل‌های بالقوه به کمک نیاز دارند. در شرایط تعارض و اختلاف، هدف، یافتن راه حلی است که همه را خوشحال کند. برای کودکان کوچکتر، گزینه‌ها را محدود و ساده نگه دارید. برای کودکان بزرگتر، به آن‌ها یادآوری کنید که همه حق شنیدن دارند و هیچ ایده‌ای، احمقانه نیست.

تشویق کودک به انصاف
به طور مرتب با فرزند خود در مورد مزایای مهربانی، انصاف و بخشندگی با دیگران صحبت کنید و به او با دادن مشوق و تحسین‌های کلامی کمک کنید که تا حد ممکن، کارهای درست انجام دهد. اگرچه برای کودکان خردسال درک اهمیت نوبت گرفتن دشوار است، اما وقتی فرزندتان را تشویق می‌کنید که بعد از تمام شدن کارش، نوبت را به کودک دیگر بدهد، او احساس می‌کند کنترل بیشتری بر موقعیت دارد و در نتیجه تمایل بیشتری برای بخشندگی پیدا می‌کند.

آموزش به کودک برای زمانی که هیچ راهکاری برای حل تعارض موثر نیست
به فرزند خود بیاموزید که وقتی راهکارهای حل تعارض او موثر نیستند، هیچ اشکالی ندارد که از موقعیت دور شود. او همچنین لازم است یاد بگیرد برای رسیدن به احساس امنیت و حل و فصل مسائل دشوار می‌تواند از یک فرد بزرگسال قابل اعتماد کمک بگیرد.

انجام بازی نقش
برای کمک به فرزندتان به منظور استفاده از راهکارهای بالا می‌توانید با یکدیگر بازی نقش داشته باشید. با فرزندتان موقعیت‌هایی که او ممکن است در آن‌ها با تعارض روبرو شود را به صورت نمایش بازی کنید و راهکارها را تمرین کنید. این کار به فرزندتان کمک می‌کند برای حل تعارض‌ها اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد و در صورت لزوم بتواند از راهکارهای حل تعارض استفاده کند.

تشویق کودک به بازی تخیلی
بازی تخیلی، پناهگاهی امن را برای کودکان فراهم می‌کند تا بتوانند احساسات منفی خود را ابراز کنند و آنچه در تعارض دیده یا شنیده‌اند را پردازش کنند. داشتن فضا، زمان و آزادی برای بازی تخیلی به کودک احساس قدرت می‌دهد. او در بازی تخیلی، احساس کنترل می‌کند و قادر به کشف مسئله و فکر کردن برای حل مسئله می‌شود.

دعوت منظم دوستان کودک به منزل خود
دعوت منظم دوستان فرزندتان به منزل خود، به کودک شما کمک می‌کند به دور از استرس در زمین بازی یا مدرسه با موقعیت‌های واقعی زندگی روبرو شود و تحت حمایت شما در مواقع لزوم از راهکارهای حل تعارض استفاده کند.

چه زمانی لازم است در تعارض میان کودکان دخالت کنید؟
دعواهای خطرناک به سرعت باید متوقف شوند. در این شرایط بچه‌ها را از یکدیگر جدا کنید. هنگامی که آن‌ها آرام شدند در مورد آنچه اتفاق افتاده است با کودکان صحبت کنید و به آن‌ها گوشزد کنید که خشونت در هیچ شرایطی مجاز نیست. اگر فرزندتان دائما با خواهر و برادرش یا دوستانش به شدت خشونت نشان می‌دهد یا اینکه فرزندتان دائما قربانی خشونت می‌شود، لازم است در این شرایط از کمک حرفه‌ای یک روانشناس بهره‌مند شوید.
 

چگونه مهارت‌های حل تعارض را به فرزندم یاد بدهم؟
برای این کار لازم است به فرزندتان کمک کنید که احساسات شدید خود را مدیریت کند، به حرف دیگران خوب گوش دهد و مهارت حل مسئله را یاد بگیرد. برای آموزش بهتر این روش‌ها می‌توانید با یکدیگر بازی نقش داشته باشید تا کودک، راهکارهای حل تعارض را در موقعیت‌های مختلف تمرین کند.

چگونه می‌توانم از بروز تعارض میان فرزندانم پیشگیری کنم؟
تعارض و اختلاف میان کودکان، اجتناب‌ناپذیر است. اما برای اینکه این تعارضات کمتر پیش بیایند و در صورت بروز هم بچه‌ها بتوانند آن‌ها را بهتر مدیریت کنند، می‌توانید چند قانون اساسی از جمله ممنوعیت خشونت و ممنوعیت ناسزا گفتن و داد زدن را تعیین کنید.

نکات کلیدی